Un inno di libertà come sottofondo ad una terra intrisa di magica bellezza. “Naschet su sardu” è l’incipit di un ottava del componimento “Su patriottu sardu a sos feudatarios” (noto anche come “Procurade de moderare”):
Su patriottu sardu a sos feudatarios (Notu finas comente Procurade moderare) est unu componimentu iscrittu in su 1794-1796 dae Franziscu Ignaziu Mannu, magistradu de sa reale Udientzia. Su cumponimentu est’iscrittu in 47 ottavas, cun s’ischema metricu a bb cc dd e. S’istoria de custu innu cumentzat in su 1793, cando sos Istamentos detzident de imbiare 6 delegados in rapresentantzia de sa Natzione Sarda a Torinu, po preguntare a su rei s’approvàda sua de sas “Chimbes preguntas”, unu documentu chi tiat a servire pro mezorare unu pagu sa situatzione sarda.
Petantis chi sa delegàda lompiat a Torinu, su bisurei iscriet a su rei ca sas “preguntas” e s’organu chi das aiat iscritas (sos Istamentos) cheriant s’autoguvernu de sa Sardigna e chi su rei si ch’esserent andadu.
Su rei retzit sos deputados sardos una loba de meses apustis, e mancu ddi donat arrespusta, ei su ministru Graneri imbiat a su bisurei a numene de su rei unu paperi narende ca sas dimandas non fudint approvadas.
Petantis chi in Sardigna fudint isetande s’arrespusta de su rei, su bisurei incumintzat a fagher ponner in presone una loba de cuddas pessones chi aiant tribagliadu pro iscriere sas dimandas; a mesudie de lunis, 28 de Arbile 1794, fudint postos in presone Vincenzo Cabras et Bernardo Pintor; Pagas oras posca cumentzat sa gherra. Totu su populu, sos possidentes e medas de sos istamentarios, armados, intrant in Casteddu e in una chida ebbia, prus de 500 piemoneses fudint tzappados, carrigados, imbarcados e imbiados torra a domo.
Custu cumponimentu est istadu traduidu in varias limbas: in inglesu dae John Warre Tyndale in su 1849 cun su titulu Endeavor to moderate…, in frantzesu dae Augusto Boullier in su 1864 cun su titulu Songez à modérer…, in italianu in su 1896 dae Bustianu Satta e in tedescu dae B. Granzer e B. Schütze in su 1979 cun su titulu Die Tyrannei.
L’interpretazione è qui dei Tenores di Neoneli e di Francesco Guccini